Comedia - Diferenzas/Diferenças entre o galego e o portugués/português

Conversa 1 de chibi iasumiña e chibi mautrinho

Ligazón - Link:  http://www.youtube.com/watch?v=d8tXPDI1IPY

De seguido, tedes as palabras que aparecen no vídeo e embaixo a súa explicación.
A seguir, tendes as palavras que aparecem no vídeo e embaixo a sua explicação.

As palabras en azul indican que están en galego, e as verdes en portugués. As palabras en galego teñen a explicación en portugués xa que vai enfocado ao público de fala portuguesa. E as palabras en verde teñen a explicación en galego porque están enfocadas cara o público de fala galega.
As palavras em azul indicam que estão em galego, e as verdes em português. As palavras em galego têm a explicação em português já que vai dirigido ao público de fala portuguesa. E as palavras em verde têm a explicação em galego porque estão dirigidas ao público de fala galega.



Vocabulario - Vocabulário

- tudo bem?
É como "que tal?" ou "como estás/andas?". Adoitan responder dicindo "tudo"  ou  "tudo bem".
Por exemplo:
- oi, tudo bem?
- tudo, e com você?
- tudo, também.

- jantar
Última das 3 comidas importantes do día. Tómase á noite ou á noitiña. En galego é cear.

- xantar
Em galego diz-se xantar para referir-se ao que os falantes de português chamam almoço.

- eu acho que não
Eu acho, do verbo achar. Quere dicir crer ou pensar.

- cativiño
Diminutivo de cativo. Quer dizer pequenininho.

- nenhum
Ningún.

- pero
Mas; porém.

1:20
- Nossa
Indica sorpresa; vaia; incrible!; arrea; vaites

- Esses galegos não...
No Brasil non usan o demostrativo este, esta. Por tanto, esta frase traduciríase "Estes galegos non...".

- Tá certo
Vale; de acordo, entendido.

- Deica
Até.

- cea
Em galego, a cea é o jantar.

2:30
- a gente
Quere dicir nós. Ex.: a gente janta às 8 (pt.) - Nós ceamos ás 8 (gal.).

- a xente
Grupo de pessoas. Em galego não é sinônimo de nós.

- né?
De não é? Quere dicir certo?; verdade?; non si?

- miquiño
Quer dizer gatinho.

- mico
Mono, primate.

- percebeu
De perceber (en portugués). En galego é decatarse ou notar.

- teve
Pretérito Perfecto de Indicativo do verbo ter. En galego é tivo.
A gente teve... (pt.) - Nós tivemos (gal.)

- empezar
Começar.

4:48
- hache
Agá.

- decataríaste
Decatarias-te. Do verbo decatar (em galego). Quer dizer perceber; dar-se conta de algo.

- que legal!
¡Qué guay! en español de España; cool en inglés.
Que está en orden, regularizado. Que todo vai ben.
Denota cualidades positivas.

- legal
Conforme com a lei.

7:10
- Pois não!
Pois claro!; É unha resposta positiva.

- Pois non!
Em galego é o seu significado é literal, assim que é uma resposta negativa.

- Aah, acabáramos! (dialect.) / Aah, acabaramos!
Quando um galego diz isso, quer dizer que já entendeu; Ah, agora entendi!; Também significa que podia ter comezado por aí para evitar confusiões.

- Acabáramos!
Significa que rematou algo.

- vaso
Copo.

- vaso
Xarrón, floreiro.

- auga da traída
Água procedente por um conjunto de instalações; Água da torneira.

7:56
- menina
Muller nova.

- meniña
Neninha que nasceu hai pouco tempo ou que tem poucos anos.

- un bico
Un beijo.

- un bico
Un peteiro.


FONÉTICA mencionada do vídeo
No galego 
- Não existe o fonema /z/. Usa-se o /s/.
- Existe o fonema /θ/ (em inglês  th, como por exemplo na palavra thanks). Deve-se pronunciar assim quando a letra c está seguida de e ou i. E sempre quando aparece a letra z.
- Hai áreas na Galiza que pronuncian o fonema /θ/ como /s/. Fenómeno chamado seseo. Hai distintos tipos de seseo na Galiza.
- A gheada é muito peculiar do galego. Consiste en pronunciar o fonema /g/ de jeito aspirado, desde /h/ até /x/. Normalmente não há gheada quando o g tem antes un n (Ex.: domingo).
- Não existe a nasalização nas vogais. Um galego não diz "não", ele diz "non" com -n nasal.
- As palavras acaban em -ción e -zón (em portugués -ção). O plural faz-se assim:
corazón - corazóns (modelo oficial - característica da área occidental)
corazón - corazós (área central)
corazóns - corazois (área oriental)
- As palavras acabadas em -án mudam a -ao e -au na área oriental. Ex.: irmán - irmao/irmau


No português
- Non existe o fonema /θ/.
- Existe o fonema /z/. Pronúnciase así cando aparece un z ou o s vai entre dúas vogais ou cando vai seguido dunha consoante sonora.
- Pronúnciase /s/ cando o s non está en ningunha das situacións anteriores ou cando está escrito ss.
- Moita xente en portugués pronuncia o r forte de xeito aspirado, parecido ao h en inglés ou á gheada.
- As palabras rematan en -ção (en galego -ción, -zón) ou -ão (-ón e -án en galego. Dialectamente -ao ou -au). O plural de -ção é -ções. O de -ão dependen da orixe da palabra. Por exemplo:
coração - corações
mão - mãos
pão - pães
avião - aviões



- Isto foi unha idea orixinal do usuario do YouTube mavtross (mavetse35):
ligazón á canle ->  http://www.youtube.com/user/mavetse35
- Creación dos personaxes e animación do vídeo feito pola usuaria do YouTube Yasumi AndTheWolf (aprendegallego - GaleonDasRias):
ligazóns ás súas dúas canles -> http://www.youtube.com/user/aprendegallego  http://www.youtube.com/user/GaleonDasRias
- Guión elaborado por mavtross e Yasumi
- Adhesión dos subtítulos feito por mavtross
- Creación desta entrada coa súa información feito por Yasumi.

Lección 6: "educación galega"

español (português) -> galego

Señor (senhor) -> Señor

Señores -> Señores

Señora -> Señora

Señora -> Señoras

Todos estos nombres vienen del latín, seniore, en cambio el diminutivo de estos viene del español.

Señorito(s) -> Señorito(s)

Señorita(s) -> Señorita(s)

Por favor (faz favor) -> Por favor

Gracias (obrigado) -> Grazas, graciñas, benzón, beizón, gracias

Muchas gracias (muito obrigado) -> Moitas gracias, moitas grazas

De nada -> De nada

Buenos días (bons dias) -> Bos días

Buenas tardes -> Boas tardes

Buenas noches -> Boas noites

¡Hola! (olá!) -> Ola!

Adiós -> Adeus, abur, aburiño

Chao, chau* (ita.: ciao) -> Chao, chau*

Hasta luego (até logo) -> Ata logo, ata loguiño, deica logo, deica loguiño

Hasta pronto (até pronto) -> Ata pronto, deica pronto

Hasta la próxima (até a próxima) -> Ata a próxima

Hasta mañana (até manhã) -> Ata mañá, deica mañá

Buen fin de semana (bom fim/final de semana)-> Boa fin de semana

Buen finde (bom fim/final de semana) -> Boa finde

Lección 5 e 10: os números

Determinantes numerais

Cardinais

1 un, unha

2 dous, dúas

3 tres

4 catro

5 cinco

6 seis

7 sete

8 oito

9 nove

10 dez

11 once

12 doce

13 trece

14 catorce

15 quince

16 dezaseis

17 dezasete

18 dezaoito

19 dezanove

20 vinte

21 vinte e un, vinte e unha

22 vinte e dous, vinte e dúas

23 vinte e tres

24 vinte e catro

25 vinte e cinco

26 vinte e seis

27 vinte e sete

28 vinte e oito

29 vinte e nove

30 trinta

31 trinta e un, trinta e unha

32 trinta e dous, trinta e dúas

33 trinta e tres

34 trinta e catro

...

40 corenta

...

50 cincuenta

60 sesenta

70 setenta

80 oitenta

90 noventa

100 cen

101 cento un, cento unha

102 cento dous, cento dúas

103 cento tres

104 cento catro

...

110 cento dez

...

200 douscentos

300 trescentos

400 catrocentos

500 cincocentos, quiñentos

600 seiscentos

700 setecentos

800 oitocentos

900 novecentos

1 000 mil

1 001 mil un, mil unha

1 002 mil dous, mil dúas

1003 mil tres

...

2 000 dous mil, dúas mil

3 000 tres mil

...

1 000 000 un millón

Ordinais (todos teñen feminino)

1 primeiro/a

2 segundo

3 terceiro

4 cuarto

5 quinto

6 sexto

7 sétimo

8 oitavo

9 noveno

10 décimo

11 décimo primeiro; undécimo

12 décimo segundo; duodécimo

13 décimo terceiro

14 décimo cuarto

15 décimo quinto

...

20 vixésimo

21 vixésimo primeiro

22 vixésimo segundo

23 vixésimo terceiro

24 vixésimo cuarto

 ...

30 trixésimo

40 cuadraxésimo

50 quincuaxésimo

60 sesaxésimo; sexaxésimo

70 septuxésimo

80 octoxésimo

90 nonaxésimo

100 centésimo

1 000 milésimo

1 000 000 millonésimo

Partitivos (todos teñen feminino)

2 medio/a

3 tercio; terzo

4 cuarto

5 quinto

...

10 décimo

11 onceavo

12 doceavo

13 treceavo

14 catorceavo

15 quinceavo

...

20 vinteavo

---

50 cincuentavo

100 centésimo

...

200 dous centésimos

300 tres centésimos

...

1 000 milésimo

1 000 000 millonésimo

Multiplicativos

2 Dobre

3 triplo

4 cuádruplo

5 quíntuplo

6 séxtuplo

7 séptuplo

8 óctuplo

9 nónuplo

10 décuplo

Galicia en la Sociedad de Naciones

Galicia... por sempre nación.


[Gl.]
Antes da existencia das Nacións Unidas, como xa saben, existía a Sociedade de Nacións (League of Nations). Pois ben, Galicia foi recoñecida como nación pola Sociedade de Nacións no ano 1933 e a súa participación nela era con voz propia e diferenciada.

Sede da Sociedade de Nacións, Berma. 1933

Na fila superior, o terceiro pola esquerda é Plácido Castro do Río,

delegado galego.

O escritor Xulio Ríos recolle moita máis información sobre este tema no libro "Galicia e a Sociedade de Nacións". Esta é a miña opinión e dígovos que non me vou pensar dúas veces se comprar este libro ou non. Abaixo tedes máis información.

[Esp.]
Antes de la existencia de las Naciones Unidas, como ya saben, existía la Sociedad de Naciones (League of Nations). Pues bien, Galicia fue reconocida como nación por la Sociedad de Naciones en el año 1933 y su participación en ella era con voz propia y diferenciada.

El escritor Xulio Ríos recoge mucha más información sobre este tema en el libro "Galicia e a Sociedade de Nacións". Esta es mi opinión y os digo que no me pensaré dos veces si comprar este libro o no.
Abajo tenéis más información.

[Pt.]
Antes de existência das Nações Unidas, como já sabem, existia a Sociedade de Nações (League of Nations). Pois bem, Galiza foi reconhecida como nação pela Sociedade de Nações no ano 1933 e a sua participação nela era com voz própia e diferenciada.

O escritor Xulio Ríos recolhe muita mais informação sobre este tema no livro "Galiza e a Sociedade de Nações". Esta é a minha opinião e digo-lhes que não me pensarei duas vezes se devo comprar este livro ou não.
Abaixo tendes mais informação.


Xulio Ríos: http://www.galegos.info/xulio-rios
Im-pulso: Galicia reconocida como nación en 1933: http://im-pulso.blogspot.com.es/2006/11/galicia-ya-fue-reconocida-como-nacin-en.html
Catro ligazóns distintas onde comprar o libro: http://www.todoebook.com/GALICIA+E+A+SOCIEDADE+DAS+NACI-C3-B3NS-LibroEbook-9788498659511.html (eBook)
http://www.amazon.es/Galicia-Sociedade-Nacions-Xulio-R%C3%ADos/dp/8471548399
http://librosbajodemanda.elcorteingles.es/detalle.aspx?isbn=9788471548399
https://www.tirant.com/libreria/libro/galicia-e-a-sociedade-das-nacions-9788471548399

Diferenzas entre o galego e o portugués [Gl.]

Neste novo vídeo, tedes máis diferenzas entre o galego e o portugués http://www.youtube.com/watch?v=d8tXPDI1IPY&feature=watch_response

Hai moitas diferenzas entre ámbolos dous idiomas, e nesta entrada do blog imos tentar reunir algunhas desas diferenzas para mostrárvo-las e pór punto e final á dubida sobre as diferenzas entre o galego e o portugués.

Este é o vídeo que eu teño subido ó YouTube sobre

as diferenzas entre o galego e mailo portugués

Fonética
Pt.                                                                                       Gl.
- Existencia de vogais nasais (Ex.: manhã)                             - Non hai vogais nasais
                                                                                         - Presenza de 7 vogais (a, e aberto e pechado, i, o aberto e pechado, u)
- Diferenciación entre b /b/ e v /v/                                     - B e v soan igual /b/
- Non existe o fonema /θ/                                                   - Existe o fonema /θ/ (ce, ci, za, ze, zi, zo, zu)
- Non hai gheada                                                                - Presenza de gheada (Variante dialectal xenuína do galego. Pronunza do gue como /h/, /ħ/ ou /x/, similar ó inglés e ó español)
- Presenza dun fonema (/ʁ/) semellante ó                             - Non existe o fonema /ʁ/
r francés e/ou j do castelán
- Existencia do fonema fricativo /z/ (Exs.: zona, casa, exibir)- Non existe o fonema /z/ (zona [θ], casa [s], exibir [k-s])
- Existencia do fonema /ʒ/ (Ex.: janeiro, geografia)              - Fonema /ʒ/ inexistente. Só o /ʃ/ das fricativas post-alveolares. (Ex.: xaneiro, xeografía)
- Pronunza semellante a "li" do lh no Brasil.                            - Fonema /ʎ/ para o dígrafo ll (Ex.: marabilla)
- Fonema /tʃ/ inexistente. Os ch lense coma xes /ʃ/                - Existencia do fonema /tʃ/ para os ch
Ex.: chave [ʃ]                                                                      Ex.: chave [tʃ]
(No norte de Portugal fan a pronunca como en galego)
- O portugués de Portugal pronuncia as vogais átonas de          - Salvo raras excepcións, todas as letras son pronunciadas
xeito que non se perciben na pronuncia rápida (Ex.: calice,     segundo corresponda o seu son. O -tl- como na
que se lería algo así /kals/                                                     palabra Atlántico non muda como no español. Pronúnciase
- No Brasil, as palabras rematadas en -l lense como un u           /tl/ e non /d-l/
(Ex.: Brasil /brasiw/)
- No Brasil, o d seguido de i dise como un [dj] e o t 
seguido de i [tx] (ver cap. 10 - Ben falado!)


Morfoloxía
Os dous idiomas simplificáronse dende a Idade Media, como característica do galego perde a sonoridade.
- Palabras rematadas en - ão                                                 - Diferenciación das rematadas en -an e -on
Exs.: João, não                                                                    Exs.: Xoán, non (-n final velar)
A formación do feminino
- As palabras masculinas rematadas en -ão forman                   - 1. Se o masculino remata en -on, o -n muda
o plural mudando a -oa ou -ã                                                a -a. (Exs.: león - leoa / patrón - patroa)
(Exs.: leão - leoa / irmão - irmã)                                          2. Se remata en -an, e é un xentilicio autóctono ou voz patrimonial, suprímese o -n (Exs.: compostelán - compostelá / irmán - irmá)
                                                                                         3. Se remata en -an, e é un xentilicio estranxeiro ou adxectivo patrimonial, engádese un -a (Exs.: folgazán - folgazana)

- Se o masculino acaba en vogal tónica pechada ou                 - Se o masculino acaba en vogal tónica ou ditongo
medio pechada, muda a abertura da vogal                             tónico, agregamos un -a
Ex.: o avô - a avó                                                                Exs.: o avó - a avoa

Primeira parte do vídeo do noso friend

Galician vs. Portuguese

by SpanishHunkyGuy or Bajo la Atmósfera de Urano

A formación do plural
- Tres modos distintos para forma-lo plural                            - Engádese un -s para o plural (forma oficial)
das rematadas en -ão                                                          porén existen dúas formas máis (dialectais - 2 e 3).
     1. -ãos: irmão - irmãos                                                        1. -n -> -ns: irmán - irmáns / canción - cancións
     2. -ões: canção - canções                                                    2. -n -> -s: capitán - capitás / canción - canciós
     3. -ães: capitão - capitães                                                   3. -n / -ao(?) -> -is / -s: irmán - irmais / canción - canciois / capitán - capitais                                                                             -au(?) -> -s: mau - maus (man, mans)

- As palabras acabadas en -em, o m cambia a n e adhírese     - Os rematados en vogal tónica ou ditongo engádese un -s
un -s (Exs.: homem - homens)                                             (Exs.: home - homes)

- Por regra xeral, as acabadas en -l cambiano por -is             - Tódalas palabras non agudas rematadas en -l 
(Ex.: jornal - jornais) agás o singular rematado en -il átono,   engaden -es (Exs.: fácil - fáciles / túnel - túneles)
que fai o plural en -eis (Ex.: fácil - fáceis)                            agás os agudos rematados en -l que fan o plural en -is (Ex.: papel - papeis) e os que acaban en -il que o fan cambiado esa sílaba por -is (civil - civís)

- Os monosílabos terminados en -l, o -l cambia a -s                - Os monosílabos terminados en -l engádese -es (Ex.: vil - viles)
(Ex.: vil - vis)

Segunda parte das diferenzas entre galego e portugués

do vídeo Galician vs. Portuguese

Outras diferenzas variadas (sufixos, diptongos...)
- Adxectivos rematados en -vel (Ex.: amavel)                       - Adxectivos rematados en -bel e en -ble (Exs.: Amabel, amable)
- Non existe nin coma nin ca                                                - Existenza de coma e ca para os graos do (Exs.: eu sou tão alto como tu - é mais alto que eu)                                              adxectivo. Coma introduce o segundo termo das comparativas ou das de igualdade (Ex.: eu son tan alto coma ti) mentres que ca é de uso nas comparativas (é máis alto ca min)
- Conserva o -m final do latín -inem (Exs.: homem, viagem)  - Perda do -m final (Exs.: home, viaxe). O -m no portugués pode equivaler ó -n velar final no galego
- Pérdense os hiatos -eo, -ea  cunha diptongación: -eio, -eia - Permanecen os hiatos -eo, -ea
(Exs.: correio, baleia)                                                         (Exs.: correo, balea)
 - Co novo acordo ortográfico, elimínase a maioría                - Consérvase o -c- dos cultismos que perdeu o portugués
dos -c- e -p- antes de c, ç, p e t (Exs.: adjetivo, ato,  ótimo) (Exs.: adxectivo, acto, óptimo)
- Lectura do -u- nas palabras que conteñen qua e gua             - Ausencia do -u-. Da como resultado ca e ga
(Exs.: quase, aguardar)                                                        (Exs.: case, agardar)
- Ausencia do diptongo indoeuropeo e manteza do -ui-           - Permanencia do diptongo indoeuropeo -oi-
(Exs.: luta, fruta, muito)                                                      (Exs.: loita, froita, moito, moi)
- As vogais consecutivas redúcense a un diptongo rematado    - Salvo raras excepcións, o hiato convérvase nas vogais
en -u (Ex.: europeu - eu-ro-peu)                                           consecutivas (Ex.: europeo - eu-ro-pe-o)
- Os nomes, alcumes... levan artigo (Ex.: a Joana)                 - O artigo é opcional no acompañamento de nomes, alcumes... (Ex.: A Xoana) Os nomes de lugares con artigo si que son obligatorios (A Coruña)
O diptongo -au- do latín evoluiu a -ou- e -oi nas dúas linguas pero...
- É frecuente o diptongo -oi-                                                 - É frecuente o diptongo -ou-
Exs.: coisa, oiro, vassoura                                                      Exs.: cousa, ouro, vasoira

Capítulo de Cuidado com a língua! dedicado á lingua galega

Verbos e pronomes
- Pérdida do -d- da desinencia na 2ª persoa do plural              - Mantén o -d- na 2ª persoa do plural (Exs.: cantades,
(Exs.: cantais, andaríeis, partis)                                            andariades, partides)
                                                                                         En moitas rexións, esta norma mantense tamén no pret. perfecto (oficial: cantastes, andastes, partistes - Exs. dialectais: cantástedes/cantáchedes, andástedes/andáchedes, partístedes/partíchedes)
- Non hai confusión (?) na conxugación dos verbos                  - Nalgunhas zonas dialectais, o diptongo -ui- dos verbos muda a -oi- (Exs.: oficial - puiden, puidemos, puiderades... dialectal - poiden, poidemos, poiderades...)
- O acento tónico non está na desinencia                               - 1ª e 2ª persoa do plural reciben o acento tónico na desinencia
(Exs.: cantávamos, andávamos, partíeis)                               (Exs.: cantabamos /kantabámos/, andabamos, partiades /partiádes)
- 2ª persoa do singular do pret. perfecto                                - 2ª persoa so sing. do pret. desinencia en -ches (Exs.:
desinencia en -ste (Exs.: cantaste, partiste)                           cantaches, partiches), ou -che en zonas dialectais.
- Non hai -n final na 1ª p. sing. do pret. (Ex.: aprendi)            - Na 1ª persoa do sing. pret. añádese un -n nasal (Ex.: aprendín). En zonas dialectais, esta forma aplícase a máis verbos (Ex.: cantein/cantén)
- Ausencia da unión do pronome ó verbo (enclise) no presente - Enclise do pronome ó verbo no presente e no condicional
e no condicional (tradución do galego -en azul- encontrar-se-á,(Exs.: encontrarse, esperaríanos)
esperar-nos-ia)
- Tras un diptongo non hai nasalización (Ex.: cantei a canção,  - Tras un diptongo nasalízase o pronome (Ex.: cantei a canción,
cantei-a)                                                                             canteina)
- Aparece unha -n- despois dunha nasalización (Ex.:                 - Ausencia do -n- tras un -n final ó engadir o pronome
cantaram a canção, cantaramna)                                            (Ex.: cantaron a canción, cantárona)
- Aínda que o uso dos verbos copulativos é o mesmo, hai certas excepcións nos que non cadra o seu mesmo uso. Exs.:
É prohibido fumar - Está prohibido fumar
O nosso escritório é/fica muito longe - A nosa oficina está/fica/queda moi lonxe

Moitísimas conxugacións non son iguais entre galego e portugués (Algúns exemplos a continuación. Azul en galego, verde en portugués)
(PODER) presente                                              pret. perf. ind.
podo, podes, pode, podemos, podedes, poden  -  puiden, puideches, puido, puidemos, puidestes*, puideron
posso, podes, pode, podemos, podeis, podem   -  pude, pudeste, pôde, pudemos, pudestes, puderam
(PEDIR)                                                         imp. afir.
pido, pides, pide, pedimos, pedides, piden   -  pide, pida, pidamos, pedide, pidan
peço, pedes, pede, pedimos, pedis, pedem  -  pede, peça, peçamos, pedi, peçam
(FACER - FAZER)                                      pret. perf. ind.
fago, fas, fai, facemos, facedes, fan       -  fixen, fixeches, fixo, fixemos, fixestes*, fixeron
faço, fazes, faz, fazemos, fazeis, fazem  -  fiz, fizeste, fez, fizemos, fizestes, fizeram
(HABER - HAVER)                                                imp. afirm.
hei, has, hai/a, habemos, habedes, han             -   non hai
hei, hás, há, havemos/hemos, haveis/heis, hão  -   há, haja, hajamos, havei, hajam
puidestes, fixestes* = ver o guión primeiro e mais o segundo deste apartado (Verbos e pronomes)
A nivel dialectal, hai verbos que tamén cambian, é o exemplo de dicir puñeches no lugar de puxeches ou teñe no lugar de ten.

Ben falado! - Parte 1 de 10 do capítulo O que todo galego

debe saber do portugués dedicado ás semellanzas

 e diferenzas entre o galego e o portugués

Locucións, preposicións e diversas contraccións
- O uso do a diante dun obxecto directo dun verbo transitivo  - No caso explicado á esquerda, o galego si que utiliza
(para o uso de nome de persoas, animais...) úsase pouco xa    preposición (Ex.: Convidei a Xoana) pero xa que o uso
que soa arcaísmo (Ex.: Convidei a Joana - este a é un artigo   de artigo é opcional, pódese dar unha contracción
e non unha preposición)                                                       (Ex.: Convidei á Xoana - á: a prep. + a artigo)
- Diferenciación entre ir + a e ir + para (Exs.: Fui ao             - Diferenciación do mesmo xeito que en portugués
mercado perto de/da minha casa - Foi para o Brasil)              (Exs.: Fun ao mercado preto da miña casa - Foi para o Brasil), pero ademais inclúe unha locución preposicional inexistente no portugués que indica dirección ou localización imprecisa no espazo ou no tempo (Exs.: chegarei cara ás nove da tarde - viaxamos cara ó norte)
- Conxunción ca inexistente                                                  - A conxunción ca pode formar contraccións cos artigos, entón acentúase (Exs.: cá: ca + a; có: ca + o...)
- Permancen no galego algunhas palabras que se arcaízaron no portugués (Exs.: Gl. - polo/a: por + o/a, Pt. - pelo/a: per + o/a)
- Só existe a forma lhos (lhes + os)                                         - Ademais do llos (lles + os), tamén é conservada a forma llelos (lles + os)
- Existenza de face a como significado de fronte a e/o con     - Non existe face a (tradución do exemplo exposto de
respecto a (Ex.: Face ao exposto, só posso concluir isso)         face a: Fronte ó exposto, só podo concluir iso)
- A preposición de adquere o valor de desde                          - A preposición de co valor de desde non existe. Pero
(Ex.: Do hotel vê-se a praia). Dende non existe.                      existe outra que é dende (Dende o hotel vése a praia)
- Aínda que as preposicións úsanse do mesmo xeito na maioría dos contextos, hai diversas excepción no portugués como por exemplo:
Os nosos gastos de enerxía     -     Vou votar a/por María
(Os) nossos gastos com/de energia - Vou votar em/na Maria
- Non existe a abundancia de clíticos                                      - Hai abundancia de clíticos (o mesmo complemento aparece más dunha vez) pero non do mesmo xeito coma no español (Exs.: Dinlle os libros a Xavier - Gl.: Chamárona. Esp.: La llamaron a ella)


Vocabulario
Familia e amizades
- pai, mãe, filho/a, irmão/irmã tio/a, sobrinho/a, avô/avó,   - pai, nai (dialectal mai), irmán/irmá, sobriño/a, avó/avoa,
neto/a, entiado, padrinho, madrinha, afilhado/a...                neto/a, fillastro, padriño, madriña, afillado/a...
Curnmán/curmá (primo/a irmán/irmá) non existe.
- O uso das palabras para referirse ós nenos ou adolescentes varía entre portugués e galego así como a cantidade do seu uso. É o exemplo de garoto (inexistente no galego) ou rapaza (moitos portugueses-falantes descoñecen o feminino de rapaz)

Explicación da orixe e uso dos días da semana en 

Galicia e en Portugal no capítulo 9 

do que todo galego debe saber do portugués

Días da semana e meses do ano
- segunda-feira, terça-feira, quarta-feira, quinta-feira,           - luns, martes, mércores, xoves, venres, sábado e domingo.
sexta-feira, sábado e domingo                                              Tamén existe, aínda que é menos usado, similar ó portugués (segunda feira, terza feira, corta ou cuarta feira, quinta feira, sexta feira, sábado e domingo, e inclusive primeira feira)
- janeiro, fevereiro, março, abril, maio, junho, julho,            - xaneiro, febreiro, marzo, abril, maio, xuño, xullo,
agosto, setembro, outubro, novembro, dezembro                   agosto, setembro, outubro, novembro, decembro
Numerais
- zero, um, uma, dois, duas, três, quatro... dezasseis,          - cero, un, unha, dous, dúas, tres, catro... dezaseis, dezasete,
dezassete, dezoito... vinte, quarenta... cem, duzentos,        dezaoito... vinte, corenta... cen, douscentos, trescentos,
trezentos, quatrocentos, quinhentos...                                  catrocentos, cincocentos, quiñentos...
As comidas do día
- pequeno almoço, almoço, lanchar, jantar                             - almorzo, xantar, merendar, cea
café da manhã (Brasil)    
Froitas
- maçã, banana, limão, laranja, uva, melancia,                        - mazá, plátano (tamén existe banana), limón, laranxa, uva, 
abacaxi, figo, cereja, morango, pêra, amora, melão,               sandía, piña/ananás, figo (figho), cereixa,
pêssego, tangerina                                                                amorodo/morodo/morote, pera, amora/mora, melón, pexego (pexegho), tanxarina, tanxarina, 

Galician. vocabulary. Things in a house.

As cousas da casa 
- coisa, encontrar                                                                 - cousa, atopar/encontrar  
- chão, teto, assoalhada, sótão, degrau, esquina,                    - chan, teito, habitación, faiado, chanzo, recuncho,
cozinha                                                                                cociña
- janela, gaveta, chaminé                                                     - fiestra, caixón, cheminea
- copo, vaso, jarra, faca, colher, frigideira/panela,                 - vaso, xarrón, xerra, culler, tixola, pota, vasoira, tesoiras
caçarola/panela, vasoura, tesoura, torneira/bica,                    billa, vertedoiro
pia da cozinha
- abajur, carpete, secretária,                                                - lámpada, alfombra, escritorio
- relógio, calendário                                                             - reloxo, almanaque
Aínda hai máis diferenzas deste tipo, pero deixarei só estes exempliños.
Falsos amigos e falsos cognados (azul = galego; verde = portugués. Nota: non están todos)
- a gente
As persoas.                                                                                                                                             Sinónimo de "nós/nosoutros".
- o senhor / a senhora
Dono, amor, persoa que ten dominio ou autoridade sobre algo.
Sinónimo de vostede.
- acreditar
Facer ou facerse digno de creto (fama, reputación, credibilidade); lograr ou dar fama, creto ou sona (fama, popularidade, creto público).
Crer ou "afiançar" (asegurar, garantizar). Ex.: Acredito em Deus (Creo en Deus).
- carro
Vehículo de tracción (Acción de arrastrar unha cousa; Acción e efecto de facer avanzar un vehículo de modo mecánica ou por forza animal) para transportar carga. Fam.: carretillo.
Automóbil. *ver: coche*
- cartón
Folla ríxida e grosa, obtida con pasta de papel prensada e endurecida.
O mesmo que en galego; Tarxeta.
- coche
Automóbil.
Carruaxe antiga e rica que ía tirado de cabalos. *ver: carro*
- copa
Vaso con pé ou líquido que cabe nel; Parte alta dunha árbore; Parte do sombreiro oca que cobre a cabeza; Ventosa do polbo.
Parte da casa da cea onde se dispón o servizo da mesa; Parte alta dunha árbore; Parte do sombreiro oca que cobre a cabeza; Escudo.
- copo
Non existe. Pero si copa e copón.
Recipiente pequeno e de forma cilíndrica empregado para beber. *ver: vaso*
- copón
Copa grande de metal, cáliz.
Non existe con este nome, dise cálice.
- dose
Toma de medicación que se lle dá ó enfermo de cada vez; Porción.
Porción de alimentos; Medida alimenticia de bares, fondas e casas de comidas en xeral. En galego dise ración.
- espantoso (é espantoso!)
Horrible, espantallo.
Causa grande admiración.
- habitación
Cuarto de durmir.
(habitação) Casa, lugar de residencia. Para falarmos dun cuarto de durmir, dicmos quart" ou assolhada.
- ligar
Unir persoas ou facer que unha persoa síntase atraída por ti. É diferente de namorar.
Chamar por teléfono.
- marchar
Irse.
Acción de marchar.
- meiga
Bruxa, feiticeira, engaioladora.
Tenra, afectuosa.
- micho, michiño, mico, miquiño
Gato e/ou xeito agarimoso de dicir gato.
micho: pan feito da mestura de varias fariñas
mico: Tipo de xogo; sentir vergoña ou pasar vergoña.
- misto
Fósforo para encender lume.
Formado de elementos de diversas naturezas; Que representa un medio termo entre dúas cousas; Común ó sexo masculino e feminino; Que está recheo de queixo e fiambre ou xamón; Mestura, composto
- oficina
Local de traballo administrativo ou burocrático.
Establecemento onde se dedican á manutención e reparación de automóbiles; Local de traballo administrativo ou burocrático, "sinónimo en portugués: escritório"; Parte das igrexas destinada á despensa ou cociña.
- passeio
(paseo) Acto de pasear. 
Acto de pasear; Beirarrúa.
- preto
Cerca; próximo no espazo ou tempo.
Negro, escuro. Cerca en portugués é "perto".
- ración
Porción de alimentos; Medida alimenticia de bares, fondas e casas de comidas en xeral.
(ração) Xeralmente, comida que se lle bota ós animais. *ver: dose*
- taller
Establecemento onde se dedican á manutención e reparación de automóbiles
(talher) O conxunto dos tres cubertos da mesa. *ver: oficina*
- tenda
Comercio; Tenda de campaña.
Só tenda de campaña. Tenda dise "loja".
- vaso
Recipiente pequeno e de forma cilíndrica empregado para beber.
Maceta; Recipiente para as prantas. *ver: copo*
- xamón
Perna enteira posterior do porco, salgada e curada. En portugués é "presunto".
(chamon) Haxix, narcótico extraído do cánabo índico
- xogar
Brincadeira, participar nun xogo.
Ademais da bricandeira dos nenos e nenas, quere dicir tamén tirar, botar ou lanzar algo. 


Outras diferenzas

En tódalas linguas é normal non saber con precisión os límites dun idioma. Temos linguas de transición e diversos dialectos, por esta razón, dialectalmente podemos estar máus unidos, pero tamén moito máis separados.
- O galego é lingua de tódolos galegos, pero existen diferenzas dialectais que chaman a atención.
Galego septentrional - Galego meridional (Clasificación non actual. Diferenzas si actuais)
aquí, aí, alí - eiquí, eí, elí
el, eles - il, iles
mañán, chan, man - mañá, chao, mau
a-os homes - ós homes
- Existe tamén, un cambio de xénero en bastantes palabras. Exs.:
o calor - a calor
o fim - a fin
a garagem - o garaxe
- O galego diferencia o obxecto directo (co pronome "che") do indirecto (co pronome "te")  na fala.
Dou-te mão. - Douche a man.
Felicito-te. - Felicítote.


Fontes:
Tódolos vídeos mostrados nesta entrada e...
Diferenzas entre o galego e o portugués ->
Principal fonte de referencia -> Revista virtual de filoloxía (en portugués)
Dialectos do galego -> Libro de 1º Bacharelato de Lingua Galega e Literatura
Dialectoloxía do galego (pdf)
Wikipedia -> Diferenzas entre o galego e o portugués (en portugués)
Diferenzas entre o español e o portugués (en español)
Diferenzas entre o castelán e o portugués (en portugués)
A lingua portuguesa (en galego)
Curso gratis de portugués -> Os xéneros (en español)
O plural (en español)
Froitas en portugués
O galego -> Pequeno Dicionario Xerais da Lingua
Normativa oficial do galego - wikilibros (en español)
A lingua de Galicia, o galego - Baixo a atmosfera de Urano (en galego e español)
Dicionarios-> Pequeno Dicionario Xerais da Lingua
Conxugador de verbos en galego e en portugués
Vocabulario en portugués - wikilibros
Dicionario da lingua portuguesa
Dicionario da lingua galega

Caçadors de paraules [Gl.]

Hai nada que me atopei no YouTube con este programiño, Caçadors de paraules (Cazadores de palabras). Está en catalán pero encoméndovos ve-lo xa que é un programiño que che está ben interesante. Nel, o presentador percorre varios sitios (onde falan catalán, valenciano, aranés...) na procura do seu xeito de falar e ve-las diferenzas co catalán estándar.

Este programa televisivo é algo semellante á sección "Como falan en...?" do Ben falado! Así que se gozades dese apartado do Ben falado!, seguro que tamén vos gustará este programa. Pola contra, dura máis ou menos 25 minutos cada capítulo. É posible que tamén vos atopedes con algún comentario ou imaxe que non agrade, pola contra, merece a pena ve-lo se queredes aprender algo sobre os dialectos do catalán e valenciano. Ademais, tamén leva un pouco de humor para face-lo programa máis divertido.

Debaixo de cada vídeo tamén hai información sobre cada episodio.
http://www.tv3.cat/searcher/Search

Algúns capítulos:
De verdade falan o catalán en Alguer? - http://www.tv3.cat/videos/221846725/De-veritat-es-parla-catala-a-lAlguer
Neste episodio os presentador vai na procuda no catalán de Alguer. Descobren que non todo o mundo sabe catalán e, coma outra sorpresa levada, a escola de catalán que hai non é de catalán. Isto semella sorprender ó presentador xa que é o Alguerés o que se aprenda.
O catalán da Franxa - http://www.tv3.cat/videos/322099/El-catala-de-la-Franja
Como di o título, aquí móstrasenos o catalán da Franxa de Aragón. O seu catalán está en proceso de estandarización. Unha persoa defende que o que se fala na Franxa é catalán aínda que se coñeza con distintos nomes.
Os nomes dos lugares - http://www.tv3.cat/videos/311439/Els-noms-de-lloc
De onde vén o nome da Cataluña? Ben, pois xa non nos faremos máis esta pregunta porque a dúbida xa está resolta. Veremos tamén máis aldeas e vilas.
O aranés - http://www.tv3.cat/videos/297039/Laranes
É oficial en Cataluña, no Val de Arán. O capítulo enteiro está dedicado ó Aranés. Se queredes saber como é esta lingua, botádelle unha ollada!


Os seguintes capítulos non os podo ver porque preciso dun plug-in, pero ten pinta de ser interesantes!
http://www.tv3.cat/videos/224405218/Valencia-i-les-falles#
http://www.tv3.cat/videos/223922263/Parlem-del-temps

Encomendóvos...

[Gl.]
Queríavos encomendar certos programas da galega (TVG - Televisión de Galicia) para verdes xa que están moi ben e évos algo que non podía quedar atrás. Porei aquí os links para a vosa disposición.
      O tema iráse editando para engadir máis programas. Se coñeces algún interesante, faimo saber!

[Esp.]
Quería recomendaros ciertos programas de la gallega (TVG - Televisión de Galicia) para que vierais ya que están muy bien y es algo que no podía quedar atrás. Pondré aquí los links para vuestra disposición.
     El tema se irá editando para añadir más programas. Si conoces alguno interesante, ¡hazmelo saber!

[Pt.]
Queria-lhes recomendar uns programas da galega (TVG - Televisão da Galiza) para verem já que estão muito bem e é algo que não podia ficar atrás. Porei aqui os links para a vossa disposição.
     O tema vai ser editado várias vezes para acrescentar mais programas. Se conheces algum interessante, faz-mo saber!


[Só en galego]

O primeiro programa é... Ben falado! É un pequeno espazo televisivo de máis ou menos cinco minutos cada capítulo. Trátanse temas moi variados, porén sempre relacionada cá lingua galega (orixe, dialectos, comparacións con outros idiomas...).
     Este é a ligazón para a páxina oficial, onde podedes ver bastantes capítulos mais non dende o capítulo primeiro.
http://www.crtvg.es/tvg/a-carta/capitulo-470-de-ben-falado-azou
     Por sorte, no YouTube temos capítulos do Ben falado! dende os seus comezos.
http://www.youtube.com/user/BreoganTS/videos?sort=dd&view=u&page=6

O segundo é Historias de Galicia. Cada capítulo dura case media hora... Aínda así, merece a pena. Este programa dedícase máis á historia de Galicia pero tamén tratando varios temas como a lingua ou a vida dos labregos ou a dos fidalgos galegos.
     Pódena  ver por onde queiran, pero a páxina oficial ten tódolos capítulos ata o momento.
http://www.crtvg.es/tvg/a-carta/capitulo-1-onde-o-mundo-se-chama-galicia